Nasłuchiwanie kosmosu, czyli czym jest SETI

SETI jest rozbudowanym, rozpoczętym w 1959 roku projektem naukowym, którego głównym zadaniem jest znalezienie kontaktu z cywilizacjami pozaziemskimi. W tym celu za pośrednictwem SETI dokonuje się nasłuchiwania i poszukiwania sygnałów radiowych i świetlnych napływających z przestrzeni kosmicznej, nie wytworzonych przez człowieka. Jest to pierwszy program, który został uruchomiony do nasłuchiwania kosmosu.

 

Za pośrednictwem specjalnych urządzeń w ramach SETI poszukuje się gwiazd emitujących sygnały, które mogły by wskazywać na występowanie na nich inteligentnych form życia pozaziemskiego. Zadanie to nie jest łatwe z uwagi na wielkość badanego obszaru. Sama tylko Droga Mleczna w swoich granicach posiada około 200 miliardów takich gwiazd, dlatego niezbędne było ustanowienie jakiś kryteriów selekcji, gdyż skrupulatne przeszukiwanie Układu Słonecznego gwiazda po gwieździe zajęłoby dziesiątki, jak nie setki lat.

 

Przyjęto więc następujące założenia, które misję projektu mają usprawnić. Wiadomo na podstawie licznych badań, że większość form życia w naszej galaktyce, w tym również na Ziemi, opiera się na chemii węgla. Wynika to z jego właściwości energetycznych, dzięki którym ten pierwiastek jest w stanie samorzutnie stworzyć złożone związki chemiczne. Ich złożoność powoduje, że w efekcie powstają różne formy życia zróżnicowane pod kątek chemicznym.

 

Ponadto dla wszystkich znanych nam form życia niezbędna jest woda w postaci ciekłej, ponieważ tylko w takim środowisku możliwe jest zachodzenie skomplikowanych procesów metabolicznych, koniecznych do utrzymania przemiany materii. Ta z kolei jest elementem bez którego istoty żywe nie mogłyby istnieć.

 

Dodatkowo podczas nasłuchiwania uwaga skupiona jest na ciałach niebieskich swoją budową podobnych do Słońca, i o podobnych do niego parametrach. Ich wielkość ma zasadnicze znaczenie, ponieważ bardzo duże gwiazdy żyją, czy raczej trwają zbyt krótko, by mogły wytworzyć własne, stałe systemy planetarne. Mniejsze od Słońca obiekty z kolei nie generują wystarczającej ilości światła i ciepła by stworzyć warunki, w których mogłoby powstać życie oparte na chemii węgla. W Drodze Mlecznej kryteria te wypełnia około 10% gwiazd, a zaledwie 1000 z nich znajduje się odległości nie większej niż 100 lat świetlnych od Ziemi, i to one są głównym celem badań SETI. Jednakże biorąc pod uwagę, że powyższe założenia mogą okazać się nieprawidłowe, w ramach projektu wyrywkowo bada się również inne obszary kosmosu.

 

Pomysłodawcom programu przyświeca ponadto założenie, że obce cywilizacje również szukają kontaktu z pozostałymi mieszkańcami wszechświata i w tym celu wysyłają sygnały umożliwiające ich odnalezienie. Należy mieć na uwadze, że nawet zakładając, że poza Ziemią gdzieś jeszcze istnieje życie, co biorąc pod uwagę niezmierzony rozmiar kosmosu wydaje się mocno prawdopodobne, nie wiadomo jakimi technologiami posługiwałyby się te cywilizacje, na jakim są one poziomie rozwoju i czy przy użyciu technologii dostępnych na Ziemi bylibyśmy w stanie je odebrać.